Σε ποιες επεμβάσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ρομποτική πλατφόρμα;

Το σωστότερο ερώτημα δεν είναι σε ποιες μπορεί αλλά σε ποιες έχει πραγματικό πλεονέκτημα και άρα καλύτερο λόγο κόστους οφέλους. Η ρομποτική χειρουργική λόγω υλικών και χρήσης του πλέον εξελιγμένου χειρουργικού εργαλείου (της ρομποτικής πλατφόρμας) συνήθως είναι πιο ακριβή από την απλή ανοιχτή επέμβαση. Για να την επιλέξουμε θα πρέπει να προσφέρει πλεονεκτήματα έναντι της ανοιχτής για να καλυφθεί το επιπλέον κόστος. Η ρομποτική χειρουργική λοιπόν έχει νόημα να χρησιμοποιηθεί σε μεγάλες και βαριές επεμβάσεις όπου μειώνοντας τον χρόνο νοσηλείας, την απώλεια αίματος και τον χρόνο επανόδου στην καθημερινότητα θα καλυφθεί το μειονέκτημα του κόστους. Τέτοιες επεμβάσεις είναι η ριζική προστατεκτομή (για καρκίνο του προστάτη), ριζική κυστεκτομή (για καρκίνο της ουροδόχου κύστεως) και μερική νεφρεκτομή (για καρκίνο του νεφρού).

Αν η επέμβαση γίνεται για την αντιμετώπιση καρκίνου, η ρομποτική προσφέρει καλύτερα ποσοστά ίασης από ότι η ανοιχτή;

Παρότι το ρομπότ προσφέρει ακρίβεια στις κινήσεις του χειρουργού και βέλτιστη τρισδιάστατη όραση, όλες οι μελέτες μέχρι στιγμής στην παγκόσμια βιβλιογραφία δεν βρίσκουν κανένα πλεονέκτημα της ρομποτικής έναντι της ανοιχτής επέμβασης όσο αν αφορά την αντιμετώπιση του καρκίνου. Με άλλα λόγια το πόσο καλά θα ελεγχθεί ο καρκίνος δεν εξαρτάται από την χειρουργική προσέγγιση (ανοιχτή ή ρομποτική) αλλά από άλλους πιο σύνθετους παράγοντες.

Μετά την ριζική προστατεκτομή οι ασθενείς παρουσιάζουν ακράτεια ούρων και στυτική δυσλειτουργία. Μπορεί να αποφευχθούν αυτά με την ρομποτική επέμβαση;

Καταρχάς πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ακράτεια ούρων, περιορίζεται και εξαφανίζεται στην πλειοψηφία των ασθενών εντός ενός έτους ενώ οι περισσότεροι θα την περιορίσουν σημαντικά εντός των πρώτων τριών μηνών. Η στυτική λειτουργία, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική υποβοήθηση, αλλά αν ήταν δυνατή η χειρουργική διατήρηση των αγγειονευρωδών δεματίων (που είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνα για την στυτική λειτουργία) τότε η στύση θα είναι ικανοποιητική μερικούς μήνες μετά την επέμβαση (όχι όμως για όλους τους ασθενείς). Ωστόσο τα παραπάνω δεν επηρεάζονται από την προσέγγιση (ανοιχτή ή ρομποτική) αλλά από την χειρουργική τεχνική, την εμπειρία του χειρουργού αλλά και από πλειάδα άλλων παραγόντων ανεξάρτητων από τον χειρουργό.

Λογικά οι επιπλοκές θα είναι λιγότερες στην ρομποτική τεχνική;

Κάθε ρομποτική επέμβαση που γίνεται για διαφορετική πάθηση είναι ξεχωριστή με τις δικές της επιπλοκές. Ωστόσο αυτό που είναι κοινό σε όλες τις ρομποτικές επεμβάσεις είναι τα σαφώς μικρότερα ποσοστά συγκεκριμένων επιπλοκών σε σχέση με την ανοιχτή. Οι βασικές είναι η απώλεια αίματος και η ανάγκη για μετάγγιση που όλες οι μελέτες συμφωνούν ότι η ρομποτική υπερέχει της ανοιχτής επέμβασης (λιγότερες απώλειες αίματος και μικρότερα ή και μηδενικά ποσοστά μετάγγισης αίματος)  μιας και λόγω της ακρίβειας των κινήσεων με τους ρομποτικούς βραχίονες ο καυτηριασμός των αγγείων είναι πιο ακριβής και οι κακώσεις των ιστών μικρότερες.  Μια ακόμα βασική επιπλοκή, αυτή του πόνου μετά το χειρουργείο, μειώνεται σημαντικά με την ρομποτική επέμβαση και άρα ο ασθενής δεν έχει ανάγκη ισχυρών παυσίπονων και αυτό βοηθά (μαζί με άλλους παράγοντες) στο να μείνει λιγότερες ημέρες στο νοσοκομείο. Επίσης μετά από ριζική προστατεκτομή ο καθετήρας κύστεως αφαιρείται πιο γρήγορα και άρα ο ασθενής επιστρέφει πιο γρήγορα στην καθημερινότητα του. Τέλος ας μην ξεχνάμε και το αισθητικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα σημαντικό για νέους ανθρώπους (κάποιες επεμβάσεις όπως η μερική νεφρεκτομή ή η πηλοπλαστική μπορεί να διενεργηθούν και σε ασθενείς κάτω από 40 ετών). Οι ρομποτικές επεμβάσεις διενεργούνται μέσω 3-4 μικρών τομών (του 1 εκατοστού) και όχι με μεγάλες τομές 10 και πλέον εκατοστών όπως συνήθως γίνεται στις ανοιχτές επεμβάσεις και άρα μειώνονται οι μεγάλες ουλές αλλά και οι πιθανότητες μετεγχειρητικών κηλών.

Τελικά αξίζει η ρομποτική χειρουργική το επιπλέον κόστος;

Αυτό είναι ένα ερώτημα του οποίου η απάντηση εξαρτάται από τι θεωρεί σημαντικό κάθε ασθενής. Ωστόσο μεγάλες μελέτες που διενεργήθηκαν στο εξωτερικό απάντησαν σε αυτό το ερώτημα και η απάντηση ήταν σαφώς ναι. Αυτό γιατί να μην ξεχνάμε ότι κόστος δεν είναι μόνο πόσα πληρώνουμε για μια επέμβαση αλλά και τι πληρώνουμε και μετά από αυτήν. Αν μια επέμβαση έχει μικρότερο ποσοστό επιπλοκών, ο χρόνος νοσηλείας μειώνεται (άρα και το κόστος)  και μετά το εξιτήριο  χρειάζεται να επισκεφτούμε γιατρούς ή επείγοντα νοσοκομείων σε μικρότερο βαθμό και άρα πληρώνουμε λιγότερα μετά την επέμβαση σε σχέση με μια επέμβαση που μπορεί αρχικά να κόστισε λιγότερο αλλά μετά απαιτεί περισσότερα έξοδα λόγω των παραπάνω. Το ίδιο ισχύει και για τις ώρες εργασίας που χάνονται εξαιτίας της επέμβασης. Αν οι επιπλοκές (πόνος, φλεγμονή, απώλεια αίματος, παραμονή καθετήρα κλπ)  είναι λιγότερες τότε ο ασθενής επιστρέφει πιο γρήγορα στην εργασία του και άρα δεν χάνει ώρες άρα και χρήματα από την παρατεταμένη απουσία του. Και φυσικά ψυχολογικά ένας ασθενής που πονάει λιγότερο, βιώνει λιγότερες επιπλοκές, δεν μεταγγίζεται σε μεγάλο βαθμό και επιστρέφει στην καθημερινότητά του γρηγορότερα είναι σαφώς σε καλύτερη κατάσταση.

Βιβλιογραφία

  1. Cao L, Yang Z, Qi L, Chen M. Robot-assisted and laparoscopic vs open radical prostatectomy in clinically localized prostate cancer: perioperative, functional, and oncological outcomes: A Systematic review and meta-analysis. Medicine (Baltimore). 2019 May;98(22):e15770
  2. Ilic D, Evans SM, Allan CA, Jung JH, Murphy D, Frydenberg M. Laparoscopic and robot-assisted vs open radical prostatectomy for the treatment of localized prostate cancer: a Cochrane systematic review. BJU Int. 2018 Jun;121(6):845-853.
  3. Xia L, Wang X, Xu T, Guzzo TJ. Systematic Review and Meta-Analysis of Comparative Studies Reporting Perioperative Outcomes of Robot-Assisted Partial Nephrectomy Versus Open Partial Nephrectomy. J Endourol. 2017 Sep;31(9):893-909.
  4. Rai BP, Bondad J, Vasdev N, Adshead J, Lane T, Ahmed K, Khan MS, Dasgupta P, Guru K, Chlosta PL, Aboumarzouk OM. Robotic versus open radical cystectomy for bladder cancer in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Apr 24;4(4):CD011903
  5. Argun OB, Tuna MB, Doganca T, Obek C, Mourmouris P, Tufek I, Erdogan S, Cetinel B, Kural AR. Prevention of Urethral Retraction with Stay Sutures (PURS) During Robot-Assisted Radical Prostatectomy Improves Early Urinary Control: A Prospective Cohort Study. J Endourol. 2018 Feb;32(2):125-132
  6. Okhawere KE, Shih IF, Lee SH, Li Y, Wong JA, Badani KK. Comparison of 1-Year Health Care Costs and Use Associated With Open vs Robotic-Assisted Radical Prostatectomy. JAMA Netw Open. 2021 Mar 1;4(3):e212265.

Πηγή: minu.gr